17/04/2025
Od 31 sierpnia 2023 roku osoby kupujące swoje pierwsze mieszkanie lub dom jednorodzinny mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). To ważna zmiana, która ma na celu ułatwienie zakupu nieruchomości osobom, które dotychczas nie były właścicielami żadnej nieruchomości mieszkalnej. Warto jednak dokładnie poznać zasady tego zwolnienia, aby uniknąć niespodzianek podatkowych.
Co to jest PCC i kto go płaci?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) to opłata, którą obowiązkowo uiszcza kupujący nieruchomość. Stawka podatku wynosi 2% wartości nieruchomości, a jego pobraniem zajmuje się notariusz podczas sporządzania aktu notarialnego. W przypadku zwolnienia, to właśnie notariusz musi zostać poinformowany o spełnieniu odpowiednich warunków.
Kiedy przysługuje zwolnienie z PCC?
Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o PCC, zwolnienie dotyczy:
- prawa własności lokalu mieszkalnego (mieszkania własnościowego),
- prawa własności domu jednorodzinnego,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest to, że kupujący nie posiadał wcześniej żadnej nieruchomości mieszkalnej (ani w Polsce, ani za granicą). Wyjątkiem są udziały w nieruchomościach nabyte przez dziedziczenie, o ile nie przekraczają 50%.
Zwolnienie z PCC a różne typy nieruchomości
Poniższa tabela przedstawia, które nieruchomości kwalifikują się do zwolnienia:
| Typ nieruchomości | Czy przysługuje zwolnienie? |
|---|---|
| Mieszkanie własnościowe | Tak |
| Dom jednorodzinny | Tak |
| Połowa bliźniaka | Tak |
| Siedlisko (dom z budynkami gospodarczymi) | Tak (tylko jeden budynek mieszkalny) |
| Działka niezabudowana | Nie |
| Dom w stanie surowym bez pozwolenia | Nie |
Często zadawane pytania
Czy zwolnienie dotyczy darowizny mieszkania?
Nie, ale darowizna najczęściej nie podlega PCC, więc obdarowany i tak nie zapłaci podatku.
Czy małżonkowie mogą skorzystać ze zwolnienia, jeśli tylko jedno z nich spełnia warunki?
Nie. Jeśli nieruchomość jest kupowana wspólnie, oboje małżonkowie muszą spełniać warunki zwolnienia. W przeciwnym razie PCC będzie naliczony.
Czy posiadanie działki z budynkiem gospodarczym wyklucza zwolnienie?
Nie, o ile na działce nie ma budynku mieszkalnego. Budynki gospodarcze same w sobie nie dyskwalifikują ze zwolnienia.
Czy zwolnienie dotyczy umów deweloperskich?
Nie, ponieważ przy zakupie od dewelopera PCC nie występuje – zwolnienie ma zastosowanie tylko na rynku wtórnym.
Jak skorzystać ze zwolnienia?
Aby skorzystać ze zwolnienia, kupujący musi złożyć notariuszowi oświadczenie o spełnieniu warunków. W przypadku złożenia nieprawdziwego oświadczenia grożą sankcje karne, w tym grzywna lub nawet pozbawienie wolności.
Co zrobić, jeśli podatek został błędnie naliczony?
Jeśli PCC został pobrany mimo spełnienia warunków zwolnienia, należy złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty w urzędzie skarbowym. W przypadku gdy podatek nie został pobrany, a powinien, kupujący ma obowiązek samodzielnie go opłacić.
Zwolnienie z PCC to doskonała okazja dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie lub dom. Warto jednak dokładnie zapoznać się z zasadami, aby uniknąć problemów podatkowych. W razie wątpliwości zawsze można skorzystać z pomocy prawnika specjalizującego się w prawie podatkowym.
Zainteresował Cię artykuł Zwolnienie z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania – kompletny przewodnik? Zajrzyj też do kategorii Nieruchomości, znajdziesz tam więcej podobnych treści!