Czy można cofnąć darowiznę notarialną? Podstawy i procedura

Czy darowiznę notarialną można cofnąć?

Darowizna to umowa, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Istnieją jednak sytuacje, w których darczyńca może zmienić swoją decyzję i odwołać darowiznę. W artykule omówimy podstawy prawne oraz procedurę odwołania darowizny.

Odwołanie darowizny a rażąca niewdzięczność obdarowanego

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, darczyńca może odwołać darowiznę nawet po jej wykonaniu, jeśli obdarowany dopuścił się wobec niego rażącej niewdzięczności. Co to oznacza w praktyce?

Co uznaje się za rażącą niewdzięczność?

Zgodnie z art. 898 Kodeksu cywilnego, rażąca niewdzięczność obejmuje działania obdarowanego skierowane przeciwko darczyńcy, które w obiektywnym odczuciu wyrządzają mu krzywdę. Przykłady takich zachowań to:

• popełnienie przestępstwa przeciwko darczyńcy,
• brak pomocy w przypadku choroby darczyńcy,
• brak zainteresowania darczyńcą,
• umyślne działanie lub zaniechanie mające na celu wyrządzenie krzywdy.

Jak udowodnić rażącą niewdzięczność?

Zachowanie obdarowanego musi być naganne i ciągłe, a także świadome. Nie może być pogodzone z wymogiem szacunku wobec darczyńcy. Niewdzięczność może również obejmować naruszenie ciała, czci, wolności lub majątku darczyńcy.

Odwołanie darowizny – procedura

Odwołanie darowizny następuje poprzez złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli w formie pisemnej. Skutek odwołania następuje w momencie dotarcia oświadczenia do obdarowanego. W przypadku nieruchomości obdarowany ma obowiązek przepisania jej z powrotem na darczyńcę.

Zwrot darowizny

Zwrot przedmiotu darowizny odbywa się na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Obdarowany musi zwrócić darowiznę w stanie niepogorszonym, chyba że pogorszenie nastąpiło bez jego winy.

Kiedy odwołanie darowizny jest możliwe?

Odwołanie darowizny jest możliwe tylko w przypadkach przewidzianych w Kodeksie cywilnym, takich jak:

• rażąca niewdzięczność obdarowanego,
• niedostatek darczyńcy po wykonaniu darowizny.

Termin na odwołanie darowizny

Darowiznę można odwołać w ciągu roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Po upływie tego terminu odwołanie jest niemożliwe.

Odwołanie darowizny a niedostatek darczyńcy

Jeśli darczyńca popadnie w niedostatek po wykonaniu darowizny, może żądać od obdarowanego dostarczenia środków utrzymania w granicach wzbogacenia. Niedostatek rozumiany jest jako brak środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb.

Przykład z orzecznictwa

W wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi (I ACa 157/18) uznano, że drobne konflikty rodzinne nie stanowią podstawy do odwołania darowizny. Dopiero poważne i ciągłe działania obdarowanego mogą być uznane za rażącą niewdzięczność.

Podsumowanie

Odwołanie darowizny notarialnej jest możliwe w ściśle określonych sytuacjach, takich jak rażąca niewdzięczność obdarowanego lub niedostatek darczyńcy. Procedura wymaga złożenia pisemnego oświadczenia, a w przypadku sporu – skierowania sprawy do sądu. Pamiętaj, że odwołanie musi nastąpić w ciągu roku od powzięcia wiedzy o niewdzięczności.

Zainteresował Cię artykuł Czy można cofnąć darowiznę notarialną? Podstawy i procedura? Zajrzyj też do kategorii Nieruchomości, znajdziesz tam więcej podobnych treści!